σημειωσεις

Ἀπό έναν διάλογο μεταξύ Ἀντόρνο καί Μπλόχ ὅπου σημειώνω ἕνα ἀπόσπασμα τοῦ Μπλόχ περί τῆς ἔννοιας τῆς δυνατότητας. Τό βρῆκα στό flickr τοῦ Πέτρου Φωκαϊδη.

Ἡ ἐπίσκεψη εἶναι ἰδιαίτερη διαδικασία πού, κατά πρῶτον, ὑφαρπάζει ἀπό τό περιβάλλον τόν τόπο καί δεύτερον παράγει στό ἐσωτερικό τοῦ τόπου, πού δέν φαίνεται, στό κρυμμένο του κομμάτι, κάποια ἀλλαγή καθοριστική ἡ ὁποία μπορεῖ νά σχεδιαστεῖ καί νά ἀναπαραχθεῖ. Εἶναι μιά εἰκονική προβολή, μιά σύνδεση εἰκόνων τῆς ἐξωτερικῆς εἰκόνας πού παρουσιάζει τό προσφερόμενο θέμα καί τῆς ἐσωτερικῆς εἰκόνας πού ἐπισυνάπτεται.

Ἄς φανταστοῦμε τήν δυνατότητα τοῦ κτίσματος νά ἦταν κάπως ἔτσι στό ἐσωτερικό του. Τό κτίσμα ἦταν τό δικό μου κτίσμα καί τό ἐσωτερικό ἕνα δικό μου δοκίμιο πού εἶχα ὑπογράψει πολλά χρόνια πρίν σέ κάποια ἀνακοίνωση γιά ἕνα συνέδριο στήν Ἰταλία.

Κάποιο γιαπί ἤ κάποια οἰκοδομή ἀλλά ὄχι σκέφτηκα, εἶναι κάτι τελειωμένο και ἐπί πλέον εἶναι τελειωμένο μόνον ἐπειδή ἐμένα μοῦ φαίνεται τελειωμένο (κανείς ἄλλος ἴσως δέν θα΄τό πρόσεχε καί δέν θά πίστευε ὅτι αὐτό εἶναι τελειωμένο). Ἔτσι αὐτό δέν εἶναι κάτι ἁπλῶς δικό μου, το ὑπογράφω βέβαια καί διεκδικῶ γιά αὐτό τήν πατρότητά του στήν παρουσίασή του, ἀλλά ἐπίσης εἶναι ἴσως ἡ ἴδια ἡ εἰκόνα του ἑαυτοῦ μου, το κτίσμα αὐτό. Το κτίσμα βεβαιώνει ὅτι ὄντως ἐγώ εἶμαι κάποιος ἀφοῦ αὐτό τό βλέπω ὡς τελειωμένο καί πολύ σημαντικό ἐνῶ πιθανόν οἱ ἄλλοι πού περνᾶνε δίπλα του δέν τοῦ δίνουν σημασία. Μπορεῖ νά συνοδεύεται από κάποιο κείμενο που εκφράζει μέ λόγο και καθαρότητα τήν ἴδια εὔρεση στόν τόπο καί νά λέει ἀπό τήν ἀρχή ὅτι αὐτό τό μέρος μάλιστα εἶναι κάποιο καταπληκτικό μέρος καί νά ἀναρωτιέται γιατί εἶναι καταπληκτικό καί νά θέτει τό ἐρώτημα καί νά δίνει καί ἀπαντήσεις καί νά συμβαίνουν ὅλα αὐτά παράλληλα καί νά φτάνω στό δεύτερο σχέδιο καί νά ἀναρωτιέμαι γιά τήν τέχνη καί γιά τήν κατάληξή της καί νά ἀπορῶ καί νά ἐπανατοποθετῶ τό πρόβλημα συνολικά καί νά προχωρῶ σέ νέες λύσεις σάν νά παρακολουθῶ τήν διαδικασία τῆς σκέψης ἀπέναντι σέ αὐτό καί τήν μορφοποίησή του σέ ἔργο ἐνῶ μπορεῖ νά εἶναι ἔργο μόνο τό ἴδιο.